Kể từ khi được công nhận từ năm 1981 đến nay, vẫn chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu nào cho HIV. Đây được coi là căn bệnh thế kỷ và là nỗi sợ hãi của nhiều người. Do đó, việc xác định bản thân có nhiễm HIV hay không đã trở thành nhu cầu của nhiều người.
Trong bài viết này, hãy cùng tìm hiểu xem xét nghiệm HIV sau 6 tháng có chính xác không nhé!
Mục lục:
HIV là gì?
Trước khi tìm hiểu về độ tin cậy của các xét nghiệm, hãy tìm hiểu xem HIV là gì.
HIV (Human Immunodeficiency Virus) là một loại virus thuộc họ Retroviridae, có vật chất di truyền là một sợi RNA.
Virus HIV gây ra hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải ở người (AIDS – Acquired Immune Deficiency Syndrome). Ở giai đoạn cuối, bệnh nhân HIV thường tử vong do các tình trạng nhiễm trùng cơ hội.
HIV gây bệnh bằng cách xâm nhập vào cơ thể người, nhân lên và tấn công hệ miễn dịch bao gồm đại thực bào, tế bào lympho T. Nếu như không có các biện pháp làm chậm sự phát triển của virus, cơ thể sẽ dần suy yếu và dễ dàng bị xâm nhập bởi các tác nhân virus, vi khuẩn, nấm.
Khi nào thì tính đến việc xét nghiệm HIV?
Các đối tượng có nguy cơ cao nhiễm HIV bao gồm:
- Những người dùng chung vật dụng với người nhiễm HIV: kim tiêm, dao cạo râu, bàn chải đánh răng… hoặc tiếp xúc vết thương hở với máu của người nhiễm HIV
- Người quan hệ tình dục với nhiều người hoặc quan hệ tình dục với người có nhiều bạn tình, người hành nghề mại dâm, quan hệ đồng tính nam…
- Trẻ nhỏ có mẹ nhiễm HIV
>> Xem thêm:
Xét nghiệm HIV sau 6 tháng có chính xác không?
Sau khi virus HIV xâm nhập vào cơ thể, cần 1-3 tháng để cơ thể tạo ra kháng thể chống lại virus, trong một số trường hợp, quá trình này có thể mất tới 6 tháng.
Do đó, các xét nghiệm tìm kháng thể trong máu để sàng lọc và chẩn đoán HIV cần ít nhất 1 tháng để có thể chẩn đoán. Sau 6 tháng, độ tin cậy của các xét nghiệm này là cao nhất.
Thời gian 6 tháng là thời điểm chính xác nhất của xét nghiệm HIV, khi trong hầu hết các trường hợp kháng thể chống lại virus đã có thể được phát hiện bằng xét nghiệm. Nếu xét nghiệm trong thời gian dưới 6 tháng, một kết quả âm tính là chưa đủ để kết luận việc bạn có thật sự nhiễm HIV hay không.
Vì vậy, để đảm bảo có thể phát hiện được sớm nhất hoặc loại trừ hoàn toàn nguy cơ nhiễm HIV, các xét nghiệm huyết học nên được thực hiện ít nhất 4 lần:
- Lần 1: Ngay sau khi có hành vi nguy cơ
- Lần 2: Khoảng 1 tháng kể từ thời điểm có hành vi nguy cơ
- Lần 3: Khoảng 3 tháng kể từ thời điểm có hành vi nguy cơ
- Lần 4: Nếu như các lần xét nghiệm trước đều cho kết quả âm tính, bạn nên xét nghiệm lần thứ tư vào thời điểm 6 tháng kể từ hành vi nguy cơ
Sau 4 lần xét nghiệm, nếu các kết quả vẫn âm tính nghĩa là bạn không hề nhiễm HIV.
Các xét nghiệm xác định HIV
Xét nghiệm acid nucleic
Đây là phương pháp xác định tải lượng virus trong máu, được áp dụng nhiều trong theo dõi đáp ứng điều trị hoặc đánh giá tình trạng kháng thuốc.
Phương pháp này thường được ứng dụng trong sàng lọc các chế phẩm của máu trước khi truyền máu. Trong chẩn đoán HIV, phương pháp này được sử dụng đối với trẻ dưới 18 tháng tuổi có yếu tố nguy cơ hoặc xét nghiệm kháng thể dương tính. Ngoài ra, phương pháp này còn được dùng để chẩn đoán đối với các trường hợp đang điều trị với ARV.
Xét nghiệm kháng thể kháng virus HIV
Phương pháp này giúp xác định sự tồn tại của kháng thể kháng virus HIV trong máu hoặc dịch cơ thể. Bệnh phẩm thường dùng là máu tĩnh mạch do kháng thể dễ được phát hiện trong máu hơn là dịch cơ thể.
Đây là một phương pháp dễ thực hiện, bệnh nhân có thể tự lấy máu hoặc dịch cơ thể ở nhà và mang đến cơ sở xét nghiệm gần nhất. Thời gian cho kết quả nhanh chỉ khoảng 60 phút.
Xét nghiệm kháng nguyên/kháng thể HIV
Đây là phương pháp xác định cả sự tồn tại của cả kháng nguyên và kháng thể. Kháng nguyên là những chất lạ xâm nhập vào cơ thể gây kích hoạt hệ thống miễn dịch, trong trường hợp này kháng nguyên chính là virus HIV.
Kháng thể là kết quả của đáp ứng miễn dịch giúp cơ thể chống lại sự hiện diện của kháng nguyên. Phương pháp này cho phép xác định tình trạng nhiễm HIV sớm hơn các phương pháp khác, tuy nhiên chưa phổ biến ở Việt Nam.
Như vậy, xét nghiệm HIV sau 6 tháng là chính xác nhất. Nếu bạn hoặc người thân có bất kỳ hành vi nguy cơ nào, hãy đến ngay cơ sở xét nghiệm gần nhất để có thể sàng lọc và chẩn đoán sớm HIV.
Việc phát hiện và điều trị sớm HIV có thể làm chậm diễn tiến của bệnh cũng như giảm tỷ lệ biến chứng sau này. Hy vọng bài viết này sẽ cung cấp cho bạn thêm kiến thức về việc phòng tránh cũng như chẩn đoán sớm HIV để bảo vệ bản thân và những người xung quanh.
Nên đi xét nghiệm HIV ở đâu?
Địa chỉ xét nghiệm cũng ảnh hưởng rất lớn đến kết quả xét nghiệm HIV. Các cơ sở y tế không uy tín, thiết bị y tế cũ kỹ hoặc còn nhiều sót, đội ngũ y tế thiếu chuyên môn… có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm. Do đó, bạn nên lựa chọn làm xét nghiệm ở các bệnh viện công hoặc cơ sở y tế tư nhân uy tín để có kết quả nhanh chóng và chính xác.
